ned031 - Introduction to Linguistics and Literary Studies (Course overview)

Institute of Dutch Studies

12 KP

Module components

Semester courses Summer semester 2025

Examination

Seminar (2 Seminare)

3.03.031 - Einführung in die Niederländische Literaturwissenschaft
- Prof. Dr. Ralf Grüttemeier
Monday: 10:00 - 12:00, weekly (from 07/04/25), Location: A04 4-407
Dates on Monday, 14.07.2025 10:00 - 12:00, Location: A01 0-010 a
Mit der Einführung in die niederländische Literaturwissenschaft werden zwei Ziele verfolgt: Zum einen sollen die Studierenden einen Überblick erhalten, was sie im Laufe ihres Studiums im Bereich Literaturwissenschaft erwarten können. Was für literaturwissenschaftliche Aktivitäten gibt es, neben der aus der Schule bekannten Textinterpretation? Was wissen wir zum Beispiel über Leser, Literaturkritik und Kanon, über Beziehungen zwischen Literatur und dem Recht, wie können wir den unterschiedlichen Erfolg von Cees Nooteboom in Deutschland und in den Niederlanden erklären? Zum anderen sollen die Studierenden angeleitet werden, mit den zur Verfügung stehenden Hilfsmitteln und Methoden selber zu arbeiten. Was sieht man etwa mit Hilfe einer Analyse der Erzählperspektive, was man sonst nicht sehen würde, wie erschließt man sich Gedichte und wie findet man die einschlägige Literatur zum Thema? Anhand dieser und anderen Fragen sollen somit die literaturwissenschaftlichen Kernkompetenzen: Analyse von literarischen Texten Kontextualisieren (historisch und systematisch) von Literatur Analyse literarischer Institutionen in ihren wichtigsten methodischen Varianten und Möglichkeiten vorgestellt und exemplarisch angewandt werden. Das Seminar wird zu Beginn auf Deutsch, im Verlauf des Semesters auf Niederländisch erteilt. Die Fähigkeit zum Lesen niederländischsprachiger Texte auf dem Niveau B2 ist Teilnahme-Voraussetzung (erfolgreiche Teilnahme am BM 1 im Wintersemester oder Äquivalent). Als Grundlagentext dient: Rainer Grübel/ Ralf Grüttemeier/ Helmuth Lethen: BA-Studium. Literaturwissenschaft. Reinbek: Rowohlt, 9,90 Euro (2005
3.03.032 - Einführung in die Niederländische Sprachwissenschaft
- Prof. Dr. Esther Ruigendijk
Thursday: 10:00 - 12:00, weekly (from 10/04/25)

In dit college wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste aspecten van de Nederlandse taalkunde. We zullen basisbegrippen uit de fonetiek/fonologie, de morfologie, het lexicon, en de syntaxis van het Nederlands behandelen, zodat studenten bekend raken met het ‘gereedschap’ dat nodig is voor het analyseren van de Nederlandse taal. We gaan oefenen met dit taalkundige gereedschap en zullen aan de hand van voorbeelden zien hoe dit gereedschap te gebruiken is voor verschillende soorten van taalkundig onderzoek (bijv. taalverwervingsonderzoek, psycholinguistiek). Na dit college zijn studenten bekend met de basisbegrippen uit de taalkunde en hebben ze kennisgemaakt met verschillende facetten van taalkundig onderzoek en met enkele specifieke kenmerken van het Nederlands. Het college wordt grotendeels in het Nederlands gegeven. De eerste paar weken zal in het Duits onderwezen worden. We zullen gebruik maken van verschillende (overwegend nederlandstalige) teksten ter voorbereiding van de colleges. In elk geval zullen enkele hoofdstukken uit het boek van Nieuwenhuijzen (Het verschijnsel taal. Een kennismaking. Uitgeverij Coutinho.(2005), bijv. H 1-3; H10 & H13-16) dienen als leesstof bij het college. Daarnaast maken we gebruik van online beschikbare teksten, zoals op http://neon.niederlandistik.fu-berlin.de/ Het college vormt samen met de inleiding Nederlandse Literatuurwetenschap BM3 en wordt getoetst met een tentamen aan het einde van het semester.

Tutorial (Optional)

3.03.031a - Tutorium: Einführung in die Niederländische Literaturwissenschaft
- Lina Blank
Thursday: 14:00 - 16:00, weekly (from 10/04/25)
3.03.032a - Tutorium: Einführung in die Niederländische Sprachwissenschaft
- Eske-Mareike Hinrichs
Wednesday: 14:00 - 16:00, weekly (from 09/04/25)

In dit college wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste aspecten van de Nederlandse taalkunde. We zullen basisbegrippen uit de fonetiek/fonologie, de morfologie, het lexicon, en de syntaxis van het Nederlands behandelen, zodat studenten bekend raken met het ‘gereedschap’ dat nodig is voor het analyseren van de Nederlandse taal. We gaan oefenen met dit taalkundige gereedschap en zullen aan de hand van voorbeelden zien hoe dit gereedschap te gebruiken is voor verschillende soorten van taalkundig onderzoek (bijv. taalverwervingsonderzoek, psycholinguistiek). Na dit college zijn studenten bekend met de basisbegrippen uit de taalkunde en hebben ze kennisgemaakt met verschillende facetten van taalkundig onderzoek en met enkele specifieke kenmerken van het Nederlands. Het college wordt grotendeels in het Nederlands gegeven. De eerste paar weken zal in het Duits onderwezen worden. We zullen gebruik maken van verschillende (overwegend nederlandstalige) teksten ter voorbereiding van de colleges. In elk geval zullen enkele hoofdstukken uit het boek van Nieuwenhuijzen (Het verschijnsel taal. Een kennismaking. Uitgeverij Coutinho.(2005), bijv. H 1-3; H10 & H13-16) dienen als leesstof bij het college. Daarnaast maken we gebruik van online beschikbare teksten, zoals op http://neon.niederlandistik.fu-berlin.de/ Het college vormt samen met de inleiding Nederlandse Literatuurwetenschap BM3 en wordt getoetst met een tentamen aan het einde van het semester.

Notes on the module

Module examination	KL
Skills to be acquired in this module	Es soll die Grundlagen zum fachspezifischen wissenschaftlichen Arbeiten im Bereich der niederländischen Sprach- und Literaturwissenschaft vermitteln.